Śliwki, choć małe skrywają w sobie wiele cennych substancji i składników.
Śliwki świeże, suszone, wędzone, węgierki, mirabelki czy renklody. Sprawdzą się same i jako dodatek do wielu potraw. Jest wiele rodzajów śliwek oraz metod ich przygotowania i przechowywania. Lista właściwości śliwki jest naprawdę długa, więc warto zapoznać się z nimi właśnie teraz, gdy sezon na te owoce jest w pełni.
Właściwości lecznicze śliwki
Śliwka najbardziej znana jest ze swoich właściwości korzystnych dla układu pokarmowego. Owoce te regulują trawienie, poprawiają apetyt i chronią przed wolnymi rodnikami. Dzięki dużej zawartości pektyn (błonnika) zapobiegają zaparciom, a tym samym zmniejszają ryzyko pojawienia się nowotworów jelita grubego. Pektyny wraz z kwasami organicznymi, kwasem winowym i jabłkowym działają na nasz przewód pokarmowy niczym miotła, pomagają mu pozbyć się zbędnego tłuszczu i cholesterolu. Jeśli to właśnie tę właściwość śliwki chcemy wykorzystać, to najlepiej wybierać węgierki i renklody. Bogate w błonnik są także śliwki suszone (7,1 g w 100 g w stosunku do 1,4 g w śliwkach surowych). Śliwki warto zaserwować także niejadkom, gdyż poprawiają apetyt.
Zdrowotny wpływ śliwek został doceniony przez farmakologię. Wyciąg ze śliwek jest często wykorzystywanym składnikiem leków.
Właściwości odżywcze śliwki
Ochrona przed wolnymi rodnikami, którą zapewniają śliwki, możliwa jest dzięki zawartości witamin C, A i E. Zwłaszcza ta ostatnia rzadko występuje w owocach. Śliwki bogate są także w witaminy z grupy B, dlatego mają świetny wpływ na układ nerwowy i samopoczucie. Ciemne odmiany śliwek obfitują w polifenole (katechiny i kwas chlorogenowy), które wzmagają działanie antyoksydacyjne, a co za tym idzie zapobiegają nowotworom i miażdżycom. Pod względem składników mineralnych śliwki bogate są w potas, żelazo, magnez, wapń i fosfor. Zawartość tych składników ulega zwielokrotnieniu w śliwkach suszonych. W pestkach śliwek można odnaleźć amigdalinę, uznawaną za pomocną w walce z rakiem. Zdrowotne właściwości posiada także kora drzew. Wyciąg z kory śliwki jest stosowany w leczeniu schorzeń prostaty. Wyciąg ze śliwy japońskiej zakwasza mocz, co zapobiega bakteryjnemu zapaleniu pęcherza. Najwięcej substancji aktywnych znajduje się w skórce owocu– nawet do 5 razy więcej niż w miąższu.
Śliwki – kalorie
Poszczególne rodzaje śliwek różnią się kalorycznością. Zawartość kalorii w świeżych śliwkach wynosi około 46 kcal w 100 g. Średnia ilość węglowodanów w takiej porcji owoców wynosi od 12 do 14,6 g. Pod względem kalorii najwięcej mają ich śliwki suszone – w 100 g jest aż 360 kcal! Pomimo znacznej zawartości cukrów prostych, spożycie śliwek nie powoduje szybkiego wzrostu poziomu glukozy we krwi, co prawdopodobnie związane jest z wysoką zawartością błonnika pokarmowego, fruktozy i sorbitolu; owoce te mają one niski indeks glikemiczny. Dodatkowo śliwki zawierają ok. 1 % pektyn w świeżej masie.
Inne działania prozdrowotne śliwek
Przekąski suszonych śliwek mogą zwiększać uczucie sytości i zmniejszać ilość spożywanego pożywienia z następnym posiłkiem, co zaś może pomóc w kontroli podaży ilości energii i zapobiegać otyłości.
Związki fenolowe suszonej śliwki mogą również wpływać na patogeny drobnoustrojowe w jamie ustnej. Sorbitol, występujący w dużych ilościach w śliwkach, posiada właściwości przeciwpróchnicze. Dokładne przeżuwanie śliwek wydaje się więc być pomocne w utrzymaniu zdrowia zębów.
Potencjalnie śliwki mogą mieć działanie antyalergiczne. Suplementacja diety wyciągiem z suszonych śliwek przy iniekcji alergenu roztoczy znacznie obniża objawy alergii, takie jak kichanie.
Fenole z suszonej śliwki mogą sprzyjać tworzeniu się kości i hamować resorpcję tkanki kostnej. Badania pokazują, że suszone śliwki mogą wywierać korzystny wpływ na gęstość mineralną kości, co jest obserwowane zwłaszcza u osób starszych.
Spożycie śliwek w Polsce
Najczęściej konsumowaną odmianą są śliwki węgierki, lecz także mirabelki i renklody cieszą się dużym popytem. Owoce te są surowcem przetwórczym do produkcji suszy, dżemów, powideł, marmolad, mrożonek, owoców kandyzowanych czy wyrobów alkoholowych. Suszone śliwki mogą być traktowane jako osobny wyrób bakaliowy albo posłużyć jako baza do produkcji śliwek w czekoladzie. Polskie śliwki wpisane przez Komisję Europejską na listę produktów regionalnych to śliwka szydłowska i suska sechlońska.
,,Jedzmy śliwki na zdrowie i urodę!”
Opracowała: Katarzyna Lepszy