Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Corocznie, 2 kwietnia na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Jako główny cel uznaje się podnoszenie świadomości społecznej na temat autyzmu, który jak uznało ONZ jest jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych współczesnego świata.
Kolor niebieski uznawany za kolor najgłębszy, najzimniejszy i najbardziej odrealniony. Symbolicznie jest on także kolorem autyzmu.
Ale czym właściwie jest autyzm?
Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób ICD-10, autyzm to całościowe zaburzenie rozwojowe. Nie jest to zatem choroba!
Jako pierwszy terminu tego użył Leo Kanner- psychiatra dziecięcy. Miejsce miało to w roku 1943 i odnosiło się do grupy małych pacjentów, którzy według Kannera charakteryzowali się pewnym wzorem zachowań, często trudnych do sklasyfikowania. Grupę dzieci, którą nazwał autystycznymi opisał również Hans Asperger w 1944 roku.
Choć osoby z autyzmem wyglądają zupełnie zwyczajnie, to często zachowują się inaczej. Czasem może się wydawać, że te zachowania są niezrozumiałe i dziwaczne.
Osobom z zaburzeniem ze spektrum autyzmu przez całe życie towarzyszą trudności. Dotyczą one głównie różnych sytuacji społecznych oraz komunikacji. Jednak warto pamiętać, że zaburzenia autystyczne mają bardzo zróżnicowany charakter. Istnieje także łagodną postać autyzmu, która nazywana jest Zespołem Aspergera.
Zatem czym charakteryzuje się autyzm?
Jak wspomniano, objawy autyzmu głównie zauważalne są w sytuacjach społecznych.
Osoby z zaburzeniem ze spektrum autyzmu często…
- miewają trudności w nawiązywaniu relacji,
- wykazują słabsze zainteresowanie drugą osobą,
- niechętnie uczestniczą w zabawach, mając trudności w orientacji co robić,
- mogą zachowywać się nieadekwatnie do sytuacji- wpadać w złość, wybuchać śmiechem, panikować, płakać,
- nie wiedzą też jak zachować się w nowych, nieznanych dla nich sytuacjach,
- mają trudności z odczytywaniem emocji u innych osób,
- nie okazują własnych uczuć, gdyż jest to dla nich skomplikowane,
- mają sztywne myślenie.
- W zakresie komunikacji także zauważalne są pewne różnice.
W związku z tym, osoby autystyczne często… - nie rozumieją żartów, metafor,
- wypowiadają się monotonnie, bez emocji,
- podczas wypowiedzi nie utrzymują kontaktu wzrokowego,
- wypowiadają się chaotycznie, niezrozumiale,
- mają trudności z naprzemiennym dialogiem,
- bywają szczere do bólu z racji trudności w rozumieniu zasad społecznych.
- Ponadto…
- różnice mogą dotyczyć zmysłów, przez co zapach, dotyk, smak, ból, światło czy dźwięk bywają nie do zniesienia, z racji na inny odbiór bodźców;
- wąskie zainteresowania i nietypowe zabawy, często niezrozumiałe dla otoczenia, dają poczucie bezpieczeństwa, a osoby autystyczne mogłyby zajmować się tym samym bez końca;
- cechują się sztywnością zachowań, co oznacza, że lubią rutynę, nie nagłe zmiany, często też powtarzają określone gesty.
Spektrum?
Spektrum autyzmu jest obecnie używanym terminem, jako że każda osoba z diagnozą autyzmu jest inna i różne objawy są u każdego nasilone w odmienny sposób. W najcięższych przypadkach osoby z autyzmem się nie komunikują, są całkowicie niesamodzielne i wymagają stałej opieki. Z kolei w najlżejszych, mogą z powodzeniem studiować, odnosić sukcesy, założyć rodzinę.
Co jest istotne w kontakcie z osobą ze spektrum?
- Akceptacja- nie wyśmiewaj, nawet jeżeli jakieś zachowanie jest dla ciebie niezrozumiałe.
- Dosłowny język- rozmawiaj wprost, bez przenośni i żartów.
- Angażowanie w życie- porozmawiaj, rozpocznij kontakt, niektórzy nie wiedzą jak to robić mimo, że by chcieli.
- Szacunek- traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany.
- Reagowanie- wstawiaj się za osobami, które widzisz, że są niesłusznie prześladowane i wyśmiewane.
Zespół Aspergera
Zespół Aspergera jest rodzajem całościowego zaburzenia rozwojowego, często kojarzonym jako lżejsza odmiana autyzmu. Objawia się najczęściej trudnościami w kontaktach interpersonalnych oraz obsesyjnym zainteresowaniem, a nawet fascynacją określoną tematyką, często niezrozumiałą dla innych.
Zespół Aspergera szczególnie cechować może:
- powyżej przeciętna pamięć wzrokowa;
- niebywała pamięć długotrwała;
- szeroko rozwinięta pamięć robocza;
- szczegółowa wiedza z obszaru danej dziedziny, często wysoce skomplikowanej dla innych ludzi.
Czy autyzm da się wyleczyć?
Jak wspomniano, autyzm nie jest chorobą, tylko zaburzeniem, zatem nie mówimy o jego wyleczeniu. Jednak przy podjęciu odpowiednich działań terapeutycznych można zminimalizować jego skutki, zaobserwować korzystne zmiany oraz podnieść jakość życia osób ze spektrum.
Znane osoby, u których zdiagnozowano autyzm lub takie, których cechy i zachowania wskazywały na to zaburzenie.
Wiele sławnych osób zostało zdiagnozowanych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Wśród nich znalazły się między innymi takie nazwiska jak...
- Lionel Messi- wybitny argentyński piłkarz;
- Albert Einstein- wybitny naukowiec, twórca ogólnej i szczególnej teorii względności;
- Isaac Newton- znany brytyjski fizyk, twórca prawa ruchu i powszechnego ciążenia;
- Wolfgang Amadeus Mozart- znany austriacki kompozytor;
- Alfred Hitchcock- sławny reżyser i producent filmowy;
- Anthony Hopkins- wybitnym aktor telewizyjny i filmowy;
- Andy Warhol- amerykański artysta, jeden z głównych przedstawicieli pop-artu;
- Tim Burton- znany reżyser;
- Michał Anioł- genialny rzeźbiarz, malarz i architekt renesansu;
- Bill Gates- amerykański informatyk, przedsiębiorca;
- Michael Jackson- amerykański muzyk, tancerz;
- Thomas Alva Edison- amerykański wynalazca, przedsiębiorca;
- Vincent van Gogh- znany holenderski malarz;
- Robin Williams- amerykański komik i aktor;
- Hans Christian Andersen-znany głównie ze swoich baśni duński pisarz i poeta;
- Immanuel Kant- znany niemiecki filozof;
- Elon Musk- znany przedsiębiorca;
- Stanley Kubrick- jeden z najbardziej znanych reżyserów Hollywood.
Ponadto wiele czyta się o innych, znanych osobowościach, że cechy ich wskazywały na spektrum autyzmu. Wśród nich wyróżnia się m.in.: Leonardo da Vinci (włoski artysta renesansowy), Charles Darwin (brytyjski twórca teorii rewolucji), Nikola Tesla (znany wynalazca), Justin Bieber (znany kanadyjski wokalista), Steve Jobs (amerykański inwestor) ,Woody Allen (amerykański reżyser, aktor, producent,), Dustin Lee Hoffman (aktor, reżyser), Lewis Carroll (autor najbardziej znany z "Alicji w krainie czarów"), Steven Spielberg (amerykański reżyser i producent filmowy), Ludwik Van Beethoven (kompozytor), Thomas Jefferson (trzeci prezydent USA), Archimedes ( filozof) i wielu, wielu innych.
Każda osoba z autyzmem jest inna i nie można jej traktować jako gorszej, bo jest taka sama jak wszyscy inni ludzie. Powyższe osobowości pokazują także, że osoby ze spektrum również mogą osiągać ogromne sukcesy.
Zachęcam do obejrzenia krótkiego filmu, który świetnie obrazuje poruszony temat: https://www.youtube.com/watch?v=5n93mDQ8080&t=22s
Możesz przeczytać więcej na: https://polskiautyzm.pl/
Mam autyzm.
Mnie się nie leczy…
Mnie się uczy, jak żyć w świecie, do którego nie pasuję. Terapie są moją nauką…
A Twoją miłość, tolerancja i akceptacja. To najlepsza terapia jaką możesz mi ofiarować.Chłopiec z Krainy Spektrum
Opracowała:
Psycholog, Paulina Przęzak