AGRESJA WŚRÓD PRZEDSZKOLAKÓW-
JAK SOBIE Z NIĄ RADZIĆ?
Agresja wśród dzieci w wieku przedszkolnym to częste zjawisko, które może budzić niepokój zarówno rodziców, jak i nauczycieli. Warto jednak pamiętać, że na tym etapie rozwoju, dzieci dopiero uczą się, jak radzić sobie z emocjami, nawiązywać relacje i rozwiązywać konflikty. Dlatego tak ważne jest, aby dorośli pomagali im zrozumieć swoje uczucia oraz uczyli konstruktywnych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
Dlaczego przedszkolaki zachowują się agresywnie?
Przyczyny agresji u dzieci mogą być różne, ale najczęściej wynikają z ich naturalnych trudności w wyrażaniu emocji i potrzeb. Oto kilka głównych powodów:
- Brak umiejętności komunikacyjnych – dziecko może jeszcze nie znać słów, którymi mogłoby wyrazić swoje uczucia, więc zamiast tego używa agresji, np. uderza inne dziecko, gdy chce zabawkę.
- Frustracja i stres – przedszkolaki często nie radzą sobie z emocjami, zwłaszcza, gdy coś im się nie udaje lub nie dostają tego, czego chcą.
- Obserwowanie zachowań dorosłych i rówieśników – dzieci uczą się przez naśladowanie. Jeśli widzą agresję w swoim otoczeniu (np. w domu, na ekranach telewizorów czy wśród starszych kolegów), mogą kopiować takie zachowania.
- Potrzeba uwagi – niektóre dzieci stosują agresję, aby zwrócić na siebie uwagę dorosłych lub rówieśników.
Zmęczenie i przebodźcowanie – hałas, brak odpoczynku, długie godziny poza domem czy zbyt duża ilość wrażeń mogą powodować u dziecka wybuchy złości.
Jakie są formy agresji u przedszkolaków?
- Agresja fizyczna– bicie, popychanie, gryzienie, kopanie, szarpanie.
- Agresja słowna– krzyczenie, obraźliwe słowa, wyśmiewanie się z innych.
Agresja pośrednia– ignorowanie, odtrącanie, niszczenie cudzych rzeczy.
Jak przedszkole wspiera dzieci w radzeniu sobie z agresją?
1. Nauka dzieci rozpoznawania i wyrażania emocji
W przedszkolu dużo czasu poświęcamy na rozmowy o emocjach. Uczymy dzieci, jak rozpoznawać swoje uczucia i mówić o nich, np. „Jestem smutny, bo nie chcę oddać tej zabawki” zamiast wyrywania jej rówieśnikom.
2. Wspieranie pozytywnych wzorców zachowań
Nauczyciele i specjaliści przedszkolni pokazują, jak rozwiązywać konflikty w spokojny sposób, np. przez rozmowę, dzielenie się zabawkami czy proszenie o pomoc dorosłego.
3. Stosowanie konsekwencji zamiast kar
Zamiast karać dziecko za agresję, lepiej pokazać mu, jakie mogą być skutki jego zachowania, np. „Kiedy bijesz kolegę, on czuje się smutny i nie chce się z tobą bawić”. Pomaga to budować empatię i uczy odpowiedzialności. Dodatkowo pamiętajmy, że stosowanie kar nie przynosi długotrwałych efektów, a jedynie może budzić strach w dzieciach.
4. Techniki radzenia sobie ze złością
Dzieci uczą się, że zamiast bić czy krzyczeć, mogą spróbować:
- Głęboko oddychać i policzyć do 10.
- Opowiedzieć o tym, co czują.
- Narysować to, co je zdenerwowało.
- Odejść na chwilę i uspokoić się w spokojnym miejscu.
5. Współpraca z rodzicami
Rodzice i przedszkole powinny współpracować, aby zapewnić dziecku spójne zasady i wsparcie. Warto regularnie rozmawiać o zachowaniu dziecka i wspólnie szukać najlepszych rozwiązań. Każdy z nauczycieli i specjalistów realizuje godziny dostępności dla rodziców będące idealną przestrzenią do poruszania niepokojących kwestii dotyczących funkcjonowania dziecka i wspólnego ustalenia dalszych metod pracy z dzieckiem.
Podsumowanie
Agresja wśród przedszkolaków to naturalny etap w ich rozwoju, ale ważne jest, aby dorośli pomagali dzieciom znaleźć inne, bardziej konstruktywne sposoby radzenia sobie z emocjami. Wspieranie ich w nauce komunikacji, empatii i kontroli emocji sprawi, że z czasem będą coraz lepiej radzić sobie w relacjach z rówieśnikami.
W naszym przedszkolu dbamy o to, aby dzieci czuły się bezpiecznie i uczyły się, jak budować dobre relacje z innymi. Wspólnie pomagamy im rozwijać umiejętności, które przydadzą się im na całe życie!
Drodzy rodzice!
Każde dziecko potrzebuje miłości, uwagi i dobrych wzorców, by prawidłowo się rozwijać i budować zdrowe relacje z innymi. To Wy jesteście dla nich pierwszymi nauczycielami życia, to od Was uczą się, jak radzić sobie z emocjami i jak traktować innych.
Nie gry, nie zabawki, a Wasza obecność w życiu dziecka ma największe znaczenie!
Opracowała: Paulina Przęzak-Tetela
