28 września obchodzimy Światowy Dzień Jabłka. Jabłka są idealnym uzupełnieniem naszej zdrowej diety i pomysłem na zdrową przekąskę. Średniej wielkości owoc dostarcza naszemu organizmowi 75 kcal, znajdziemy w nim witaminy A i C, przeciwutleniacze, potas, wapń i magnez i około 25 gramów węglowodanów, z czego około 4 g pochodzi z błonnika. To dlatego jabłka nie powodują szybkiego wzrostu poziomu cukru we krwi, a obecność błonnika powoduje uczucie sytości po jego zjedzeniu. Jabłka spożywane wraz ze skórką zapewniają cenny dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego błonnik pokarmowy, którego jednym z rodzajów są pektyny, zawarte w największych ilościach w dojrzałych, lecz nie przejrzałych owocach jabłoni. Włączenie jabłek do codziennej diety usprawnia pracę przewodu pokarmowego i przyśpiesza proces przemiany materii. Pektyny wspomagają detoksykację organizmu uczestnicząc w procesie wydalania z organizmu metali ciężkich, takich jak ołów i rtęć. Jabłka pomagają obniżyć poziom tzw. ,,złego cholesterolu” i przeciwdziałają zaparciom.
Polska jest największym w Europie i trzecim na świecie producentem jabłek oraz jednym ze światowych liderów w ich eksporcie. Dzięki możliwości przechowywania tych owoców świeżymi jabłkami cieszymy się przez cały rok. Ale to właśnie jesień jest momentem, kiedy na rynku dostępne są świeże, dopiero zebrane owoce, z których warto przygotować przetwory domowe, soki czy pyszne ciasta. Co roku przybywa nowych pomysłów na wykorzystywanie jabłek. Od kilku lat w sklepach dostępne są soki ze świeżych jabłek w litrowych lub większych kartonach, coraz częściej robimy lub kupujemy także jabłka suszone, chipsy z jabłek, cydry a nawet jabłka kiszone w dużych słojach.
W Polsce zarejestrowanych jest 71 odmian jabłoni.
- Odmiany jabłek dzielą się na wczesne (letnie), jesienne i zimowe.
- Najlepsze do szarlotki i wypieków są jabłka o kwaśnym smaku, takie jak reneta, antonówka i papierówka.
- Do najbardziej znanych odmian jabłek należą m.in. jabłka szampion, gala, golden delicious, jonagored i ligol.
- Odmiany jabłek różnią się między sobą nie tylko kolorem skórki, soczystością, smakiem, ale też zastosowaniem. Niektóre odmiany jabłek lepiej sprawdzają się do szarlotek, z innych można zrobić najlepszy sok jabłkowy, a z jeszcze innych - cydr.
Wśród jabłoni rosnących w polskich sadach największą popularnością wśród sadowników cieszą się następujące odmiany jabłek: gala, golden delicious, muna, ligol, szampion, mutsu, idared, jonagored, jonagold, gloster. Wciąż lubimy stare odmiany jabłek, które pamiętamy z dzieciństwa i nadal chętnie po nie sięgamy to m.in.: antonówka, papierówka, szara reneta i gloster.
Sok najlepiej wyciskać z twardych, soczystych jabłek. Sprawdzą się tu następujące odmiany: cortland, ligol, szampion, golden delicious, malinówka, McIntosh, gala, gloster, jonagold. Cydr najlepiej sporządzić z jabłek idared, jonagold, sawa, cortland. Najlepsze do suszenia są słodko-kwaśne jabłka odmian jesiennych i zimowych. Warto wybierać takie o mięsistym miąższu. Mogą być to np. antonówki, jonagold, idared.
,,Kto codziennie jabłko zjada, tego lekarz rzadko bada!”
Opracowała: Katarzyna Lepszy