7 kwietnia 2024r. obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia. To rocznica utworzenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 1948 roku. Święto obchodzone jest corocznie od 1950r. i inicjuje Miesiąc Zdrowia oraz rok działań realizowanych pod tym samym hasłem. Zgodnie z definicją WHO: „Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia)”. Każdego roku święto ma inny temat przewodni. W ten sposób WHO chce zwrócić uwagę na różne aspekty związane z ochroną zdrowia na świecie. Tylko w chorobie ceni się zdrowie, mówi jedno z popularnych haseł. Światowy Dzień Zdrowia jest więc najlepszą okazją do tego, by zadbać o własny organizm.
Hasło tegorocznego Światowego Dnia Zdrowia to: ,,Moje zdrowie, moje prawo.”
Na całym świecie prawo milionów ludzi do zdrowia jest coraz bardziej zagrożone. Choroby i katastrofy są głównymi przyczynami śmierci oraz niepełnosprawności. Konflikty niszczą życie, powodując śmierć, ból, głód i cierpienie psychiczne. Spalanie paliw kopalnych powoduje jednocześnie kryzys klimatyczny i odbiera nam prawo do oddychania czystym powietrzem, a zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach i na zewnątrz zabija życie co 5 sekund.
Rada WHO ds. Ekonomiki Zdrowia dla Wszystkich ustaliła, że co najmniej 140 krajów uznaje w swoich konstytucjach zdrowie za prawo człowieka. Jednak kraje nie uchwalają i nie wdrażają w praktyce przepisów zapewniających swoim obywatelom prawo dostępu do usług zdrowotnych. Potwierdza to fakt, że w 2021r. co najmniej 4,5 miliarda ludzi – ponad połowa światowej populacji – nie było w pełni objętych podstawowymi usługami zdrowotnymi.
Aby stawić czoła tego typu wyzwaniom, Światowy Dzień Zdrowia w 2024r. brzmi: „Moje zdrowie, moje prawo”.
Tegoroczny temat został wybrany tak, aby bronić prawa każdego i wszędzie do dostępu do wysokiej jakości usług zdrowotnych, edukacji i informacji, a także bezpiecznej wody pitnej, czystego powietrza, dobrego odżywiania, wysokiej jakości mieszkań, godnych warunków pracy i środowiska oraz wolności od dyskryminacji.
Temat zdrowia dotyczący praw człowieka.
Zdrowie jest podstawowym prawem każdego człowieka. Zdrowie jako prawo człowieka zostało uznane w Konstytucji WHO (1948), Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (1948) oraz wielu międzynarodowych i regionalnych traktatach dotyczących praw człowieka. Wszystkie państwa członkowskie WHO ratyfikowały co najmniej jeden traktat uznający prawo do najwyższego osiągalnego standardu zdrowia fizycznego i psychicznego. Oznacza to, że kraje mają zobowiązania prawne, uznając jednocześnie, że do ich pełnego wypełnienia potrzebny jest czas i zasoby. Niektóre bezpośrednie obowiązki krajów obejmują gwarancje niedyskryminacji i równego traktowania w zdrowiu. Prawo do zdrowia obejmuje uprawnienia, takie jak prawo do kontroli własnego zdrowia, świadomej zgody, nienaruszalności cielesnej i udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących zdrowia. Obejmuje także wolności, takie jak wolność od tortur, złego traktowania i szkodliwych praktyk.
Prawo do zdrowia jest ściśle powiązane i zależne od realizacji innych praw człowieka, w tym prawa do życia, wyżywienia, mieszkania, pracy, edukacji, prywatności, dostępu do informacji oraz wolności zrzeszania się, zgromadzeń i przemieszczania się. Obejmuje zarówno niedyskryminujący dostęp do wysokiej jakości, terminowych i odpowiednich usług
i systemów zdrowotnych, jak i do podstawowych czynników warunkujących zdrowie.
Potrzeby zdrowotne milionów ludzi na całym świecie nie są zaspokajane z powodu nierówności, dyskryminacji i łamania praw człowieka. Wyobrażamy sobie świat, w którym wszyscy ludzie osiągają najwyższy możliwy standard zdrowia i dobrego samopoczucia, gdzie celebrowana jest wszelkiego rodzaju różnorodność, prawa człowieka są promowane, chronione i przestrzegane, równość płci i równość w zdrowiu są normą oraz bariery dla zdrowia i dobrostanu są usuwane.
Dbajmy o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, o właściwe odżywianie się i dotlenianie swojego organizmu!
Opracowała: K. Lepszy